Η λέξη αγορά (αγείρω = συναθροίζω) ήταν το βασικό συστατικό Δημοκρατίας της ελληνικής Πόλης-Κράτους, γιατί σκοπό δεν είχε μόνο τη συγκέντρωση των πολίτων για εμπορικές συναλλαγές, αλλά τη σύναξη όλων των κοινωνικών στρωμάτων της Πόλης για την επίλυση και συζήτηση προβλημάτων. Ήταν ένα κοινωνικό, πολιτιστικό διοικητικό, οικονομικό κέντρο, απόρροια του Δημοκρατικού πολιτεύματος. Την Αρχαία Αγορά διέσχιζε η οδός των Παναθηναίων, η οποία πήρε το όνομα της από τη γιορτή προς τη θέα Αθηνά που η πομπή οδηγούσε στην Ακρόπολη. Η Αγορά μέσα 5ου αι. πλαισιώθηκε από πολυάριθμα δημόσια κτήρια και στολίστηκε με ναούς, βωμούς και κρήνες (Ναός του Ηφαίστου, Βασιλέως Στοά, Στοά Ελευθέριου Διός, Βουλευτήριο, Ποικίλη στοά, Ωδείο Αγρίππα, βωμός Αγοραίου Διός και δώδεκα θεών κ.τ.λ .). Την οριστική μορφή την έλαβε το 2ο αι. μ.Χ. με άλλα κτίσματα ενδεικτικά: η βιβλιοθήκη Πανταίνου, το Νυμφαίο, η νοτιοανατολική Στοά και η Στοά του Αττάλου που ανοικοδομήθηκε ως Μουσείο για να στεγάζει τα ευρήματα των ανασκαφών στην αρχαία Αγορά. Επανειλημμένα καταστράφηκε και λεηλατήθηκε από τους Πέρσες το 480 π.Χ. , τους Ρωμαίους με το Σύλλα το 86 μ.Χ., τους Ερούλους ΤΟ 267 μ.Χ. Η περιοχή της Αγοράς εγκαταλείφθηκε για αιώνες μετά τη τελευταία σλαβική επιδρομή το 580 μ.Χ. και περίπου στα 1000 μ.Χ. ξανακατοικήθηκε και χτίστηκε ο ναός των Αγίων Αποστόλων. Το 1204 η περιοχή ερήμωσε ξανά για αιώνες μετά τη επιδρομή του Λέοντα Σγουρού, δυνάστη του Ναυπλίου. Στα τέλη του 19ου αι., η Γερμανική Αρχαιολογική Εταιρεία βρίσκει την Αρχαία Αγορά θαμμένη στην Αθήνα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Τη συστηματική ανασκαφική έρευνα έχει αναλάβει η Αμερικάνικη Σχολή Κλασικών Σπουδών (1931-41, 1946-60 1980 μέχρι σήμερα). Ο αρχαιολογικός χώρος της αρχαίας Αγοράς λειτουργεί από το 1957 υπό την εποπτεία της Ελληνικής Αρχαιολογικής Εταιρείας